مقدمه
یکی از مهمترین و رایج ترین اقدامات در نرم افزار، تهیه و ارسال گزارش به کاربر است. امروزه در دنیا، ابزارهای مختلفی برای این کار ساخته شده اند. ابزارهایی از قبیل quick report , jasper report, active report و stimulsoft برای این کار در نظر گرفته شده اند. همچنین ابزاری که در زی فریم برای این کار استفاده شده است، نرم افزار های stimulsoft ، jasper report و excel می باشند. نرم افزار ی که در این آموزش به آن پرداخته می شود و از سایر موارد سخت تر است، stimulsoft است که محصولی از شرکت stimulsoft می باشد.
با توجه به اینکه امروزه رویکرد کلی کاهش استفاده از کاغذ در تهیه گزارشات است، اما نیاز است که از برخی گزارشات، نسخه ای چاپی تهیه گردد. این چاپ می تواند شامل مواردی از قبیل چاپ گزارش جهت ارائه در جلسات، ارائه مستندات به مشتریان، امضا هیات مدیره و یا مواردی از این قبیل باشد. حتی ممکن است از نسخ غیر چاپی گزارشات هم برای بایگانی های الکترونیکی استفاده شود. به هر حال و با توجه به موارد ذکر شده، ارائه گزارشات، امری اجتناب ناپذیر است. لذا نرم افزار هم باید قابلیت تهیه گزارش از محتوای ایجاد شده را داشته باشد.
برای تهیه گزارش از نرم افزار، در ابتدا می بایست که یک قالب کلی از گزارش نهایی، توسط کارفرما برای ما تعریف شده باشد. به عنوان مثال در شکل زیر، یک قالب کلی از ارائه یک گزارش توسط کارفرما برای کاربر نرم افزار زی فریم ارسال شده است. می توان این گزارش را بر روی کاغذ هم ترسیم نمود. در این گزارش، می توان جزئیات بیشتری را متصور بود:
در ادامه نیاز خواهد بود که نمونه خام ارائه شده توسط کارفرما، به روش های مختلفی که در ادامه توضیح داده خواهند شد ایجاد گردند که به آنها پرداخته خواهد شد.
استفاده از زی فریم برای گزارش گیری
تعیین داده ها جهت نمایش
در اولین قدم، می بایست که جداول مورد نظر را جهت ارائه در گزارش مشخص کنید. می توان در یک VIEW خیلی از مقادیری را که می خواهید برای کاربر نمایش داده شود تعریف کنید. برای اینکار به SQL Server مراجعه می کنید و در آنجا VIEW مورد نظر را تعریف می کنید. هدف از ایجاد VIEW ، قابل درک شدن فیلدهایی از جدول برای کاربران است که از اعداد غیر قابل درکی مانند کلیدهای خارجی پر شده اند. اطلاعات مورد نظر در جدول Course به همراه ایجاد پیوند با چند جدول دیگر قرار گرفته اند. در نتیجه VIEW مورد نظر، اینگونه خواهد بود:
SELECT
, C.[Course_ID]
,C.[Duration_ID]
,P.[Person_Name]
,P.[Person_Family]
,L.[Lesson_Name]
,CR.[Class_Number]
,CR.[Floor_Number]
,D.[Day_Name]
,C.[StartTime]
,C.[EndTime]
FROM Course AS C
INNER JOIN Person AS P ON P.Person_ID = C.Person_ID
INNER JOIN Lesson AS L ON L.Lesson_ID = C. Lesson_ID
INNER JOIN ClassRoom AS CR ON CR.ClassRoom_ID = C.ClassRoom_ID
INNER JOIN [DAY] AS D ON D.DAY_ID = C.DAY_ID
حال با اجرای VIEW مورد نظر در داخل SQL Server مشاهده خواهید کرد که همه فیلد ها با مقادیری قابل درک پر شده اند. همچنین به جدول Duration هم احتیاج خواهید داشت.
دریافت داده های معین شده در ابزار
در گام بعدی می بایست محلی که اطلاعات از آنجا واکشی می شود مشخص گردد. پس مطابق با شکل ذیل، بر روی تب Dictionary در سمت چپ ابزار کلیک کرده و سپس بر روی دکمه Click Here کلیک می شود تا کادر بعدی باز شود:
حال در اینجا، نوع پایگاه داده ای را که می خواهید به آن متصل شوید مشخص می کنید. به عنوان مثال در اینجا از پایگاه داده SQL Server استفاده شده است:
پس از انتخاب نوع پایگاه داده، می بایست که یک ارتباط ایجاد شود. در نتیجه در کادر جدید گشوده شده، اطلاعات لازم درج می گردد. در کادر Name و Alias نام ارتباط درج می شود که سلیقه ای است. مهم Connection String است که برای ایجاد یک نمونه خام از آن، بر روی علامت تعجب کلیک می شود و در آن /myDatabase نام اینستنس پایگاه داده است. تنها در صورتی که هنگام نصب SQL Server از اینستنس استفاده شده باشد، نام آن اینستنس آورده می شود. در غیر اینصورت نبایستی چیزی نوشته شود. برای راهنمایی بیشتر، می بایست که به آموزش احراز هویت و تعیین سطوح دسترسی مراجعه نمود. در ادامه مواردی که می بایست پر شوند شامل نام کاربری، رمز ورود و نام پایگاه داده می باشند. پس از تکمیل کلیه موارد موجود در Connection String می توان بر روی دکمه کلیک نمود. در صورت موفقیت آمیز بودن ارتباط، پیام connection was successful مشاهده خواهد شد. در نهایت بر روی دکمه تأیید کلیک می کنید.
پس از اینکه ارتباط ایجاد شد، ابزار به مدت چند ثانیه به جستجو و واکشی اطلاعات و جداول موجود در پایگاه داده می پردازد. در نهایت برای ابزار، ارتباطی مشابه با تصویر ذیل ایجاد خواهد شد:
در اینجا پس از انتخاب VIEW ایجاد شده، کافیست که بر Check Box آن کلیک کرده و سپس بر روی دکمه تأیید کلیک کنید تا VIEW ایجاد شده در کادر Dictionary سمت چپ ایجاد شود. همین کار را هم می توان برای جدول Duration انجام داد. حتی ممکن است در ادامه بخواهید تا موارد جدیدی را هم به Dictionary اضافه نمایید. برای این کار، کافیست که بر روی ارتباط ایجاد شده کلیک راست نموده و از آنجا بر روی گزینه New Data Source کلیک کنید تا مانند قبل، کادر نوع ارتباط باز شود.
حال این بار می بایست مطابق شکل ذیل بر روی ارتباط از پیش ایجاد شده کلیک شود تا اطلاعات همان ارتباط ویرایش شود:
نمایش داده ها در کادر گزارش
پس از تکمیل این مرحله، کافیست تا اقلام اطلاعاتی مورد نظر خود را در صفحه موجود، به هر شکلی که تمایل دارید، نمایش دهید. برای این کار، کافیست تا در نوار ابزار موجود در سمت چپ، بر روی اولین گزینه کلیک شود تا مطابق شکل، اقلام اطلاعاتی مورد نظر انتخاب شود. اقلام اطلاعاتی رایج مواردی مانند Header و Footer و محتوای اصلی می باشند.
کافیست بر یکی از این موارد کلیک شود تا شکل ماوس به صورت یک مداد درآید. آنگاه می بایست با درگ کردن در صفحه اصلی و مطابق شکل ذیل، محدوده هر قلم اطلاعاتی مشخص شود:
برای شروع کار می توان یک Header و یک Footer را ایجاد نمود. حال برای تکمیل این اقلام اطلاعاتی، مطابق شکل می توان بر روی سومین مورد در نوار ابزار کلیک کرد تا مواردی را در آنها قرار داد. مواردی مانند متن، برچسب، عکس و حتی جدول از جمله موارد رایج در این قسمت می باشند:
نحوه استفاده از این ابزار هم مانند نحوه استفاده از اقلام اطلاعاتی و با درگ کردن ماوس است. پس از اینکه ماوس را رها می کنید، یک کادر جدید باز می شود که در آن می توانید متن آن کادر متنی یا برچسب را وارد کنید:
پس از ایجاد کادر متنی و با کلیک راست بر روی آن، یک کادر جدید گشوده خواهد شد. با انتخاب اولین گزینه مطابق شکل ذیل، می توانید به خصوصی سازی آن متن بپردازید:
هنگامی که بر روی این گزینه کلیک می شود، کادر سمت چپ عوض می شود و محتوای آن مانند شکل ذیل، شامل مواردی جهت خصوصی سازی متن منتخب خواهد شد:
چون در این مثال یک متن انتخاب شده بود، کادر سمت چپ جهت خصوصی سازی یک متن باز شده بود. در نتیجه بسته به نوع قلم اطلاعاتی، کادر سمت چپ متفاوت خواهد بود. با مطالعه بیشتر در کادر Properties می توان به قابلیت های بسیار بیشتری پی برد.
علاوه بر موارد فوق که بسته به سلیقه و شکل فرم می توان از آنها استفاده شود، در کادر Dictionary بخش های متعدد دیگری هم وجود دارند. یکی از این بخش ها متغیر های سیستمی می باشند که می توان از آنها هم برای بهبود شکل فرم استفاده نمود. برای دستیابی به آن موارد، کافیست تا مطابق شکل ذیل، بر روی گزینه System Variable کلیک شود:
ایجاد متغیر
پس از اینکه مطابق موارد گفته شده، فرم ابتدایی گزارش را تکمیل کردید، می بایست که اطلاعات مورد نظر خود را هم در فرم قرار دهید. در ابتدا برای این کار نیاز است که یک متغیر ایجاد شود. پس بر روی دکمه Variables در کادر Dictionary کلیک راست می شود. سپس مطابق شکل ذیل و در کادر گشوده شده بر روی New Variable کلیک می شود:
پس از کلیک بر روی این گزینه، کادر ایجاد یک متغیر گشوده خواهد شد. نکته ای که در نامگذاری این کادر وجود دارد این است که برای نامگذاری آن می بایست از فیلد کلید اصلی جدول مورد نظر استفاده شود. در اینجا کلید اصلی جدول Duration فیلد Duration_ID می باشد. پس نام متغیر هم همین خواهد شد. از طرفی می توان در کادر Value هم یک عدد را تعیین نمود که نمایانگر تعداد ستون های این متغیر می باشد و می بایست با تعداد فیلدهای مجموعه داده انتخابی به عنوان Data Source، همخوانی داشته باشد . در این مثال 8 انتخاب شده است. آنرا درج نموده و بر روی دکمه تأیید کلیک می کنید:
حال مشاهده خواهید کرد که متغیر مورد نظر در قسمت Variables ایجاد شده است. در ادامه نیاز است که تا این مرحله گزارش خود را ذخیره نمایید. پس مانند روندی که در اکثر برنامه های کاربردی وجود دارد، بر روی منوی File کلیک می کنید و سپس بر روی دکمه Save As کلیک می کنید.
پس از کلیک روی دکمه Save As کادر نامگذاری گزارش گشوده می شود. حال نام دلخواه را در کادر نامگذاری قرار داده و بر روی دکمه تأیید کلیک می کنید. دقت شود که format فایل عوض نشود.
حال اگر به WorkSpace مراجعه کنید و مطابق شکل ذیل از آنجا به مسیر ذیل بروید، گزارش ایجاد شده را مشاهده خواهید کرد:
گروه توسعه زیر ساخت نرم افزاری زی با نام تجاری Zframe، با بهره گیری از نیروهای متخصص و مجرب با رویکردی نوآورانه از سال 1387 فعالیت خود را آغاز و اقدام به تولید نرم افزار قدرتمند زی فریم نمود.
زی فریم به عنوان یک محصول نرم افزاری (SPL) در واقع همچون یک خط تولید نرم افزار است که با استفاده از آن می توان به سرعت، بدون نیاز به تسلط به دامنه وسیعی از تکنولوژی ها، یک نرم افزار مبتنی بر وب کارا، امن و یکپارچه تولید نمود.
